Mensen kunnen allergisch reageren op termen als rechten en plichten, huisregels en afspraken. Tip: spreek over wederzijdse verwachtingen in plaats van huisregels. Het opstellen van wederzijdse verwachtingen is de eerste stap naar een veilige werkplek. De tweede stap omschrijf ik in de volgende blog: bemoedigende woorden.
Ik heb recht op…
In elke organisatie spelen rechten en plichten een rol. Op het moment dat ons recht wordt aangetast worden wij boos en misschien wel agressief. De realiteit komt niet overeen met onze verwachtingen en hierover uiten wij onze ongenoegens.
Waarom huisregels?
Huisregels geven helderheid over rechten en plichten. Ze geven aan wat wij van elkaar kunnen verwachten omdat ze twee kanten op werken. Je wilt structuur bieden om stress en angst te verlagen. Heldere regels maken het voor het personeel makkelijk om zich als één team te presenteren.
Vaagheden zorgen voor spanning
Het ontbreken van regels en onduidelijkheid over rechten en plichten zorgen voor spanning. Vaagheden zijn lastig voor een doelgroep die:
• snel is afgeleid
• over een korte spanningsboog beschikt
• communicatief beperkt is
• last heeft van vertekende beelden
Wederzijdse verwachtingen eenvoudig opstellen
Organiseer een brainstormsessie waarbij iedereen de gewenste situatie omschrijft. Welke afspraken zijn hiervoor nodig? Is de omschrijving helder voor iedereen of kan deze korter of scherper? Onderzoek of de regels nuttig zijn en of deze kunnen worden nageleefd. Als er twijfels zijn over een wederzijdse afspraak kan je deze beter schrappen.
Richtlijnen voor de afspraken
- Gelden voor iedereen (bewoners, bezoekers en personeel) binnen de afdeling of instelling.
- Hebben betrekking op een ordelijke gang van zaken.
- Mogen de vrijheid van handelen van de bewoners niet verder beperken dan voor dit doel strikt noodzakelijk is.
- Mogen geen individuele regels bevatten.
Voorbeelden van afspraken over wederzijdse verwachtingen
- De hulpverleners zullen zo spoedig mogelijk en zo efficiënt mogelijk verzoeken van de bewoner inventariseren en terugkoppeling geven over de uitkomsten.
- Hulpverleners staan altijd open voor suggesties van bewoners.
- Iedereen is verantwoordelijk voor de eigen persoonlijke hygiëne.Mocht dit niet lukken dan krijgt de bewoner hierbij ondersteuning op maat van de hulpverleners.
- We hebben respect voor ieders eigendom.
- We hebben respect voor ieders identiteit en verschillen. Denigrerende, kwetsende en racistische opmerkingen of gebaren zijn niet acceptabel.
- Geweld en bedreigingen in welke vorm dan ook, inclusief vloeken, agressief taalgebruik, tegen dingen schoppen of slaan worden niet getolereerd.
- Wees bewust van de kans op geluidsoverlast op de afdeling, vermijd harde geluiden en luide (telefoon) gesprekken.
Nieuwe afspraken bekend maken
- Bij een intake aan de bewoner en de familie uitreiken, als aanhangsel van een contract (welkom pakket).
- Bordjes met de wederzijdse afspraken, eventueel aangevuld met afbeeldingen, ophangen op de afdeling.
- Indien nodig: periodiek met een bewoner of met familieleden bespreken ter voorkoming van escalatie.
- Moedig bewoners en bezoekers aan om hulpverleners aan te spreken wanneer zij niet voldoen aan de wederzijdse verwachtingen.
